Skilnad mellom versjonar av «Mal:Innhald»

Frå Esnoga.no
Line 2: Line 2:
|-
|-
| valign="top" |'''[[:kategori:religiøse skrifter|SKRIFTER]]:'''
| valign="top" |'''[[:kategori:religiøse skrifter|SKRIFTER]]:'''
| '''[[Tenákh]]''' ([[Torá]] &#183; [[Nebiím]] &#183; [[Ketubím]])<br/>'''[[Talmúd]]''' ([[Misjná]] &#183; [[Talmúd jerusjalmí|Jerusjalmí]] &#183; [[Talmúd bablí|Bablí]] &#183; [[Toseftá]]) &#183; [[medrásj]] &#183; [[Emunót vedengót|Emunót&nbsp;vedengót]]<br>'''[[Misjné Torá]]''' &#183; [[Arbangá turím|Túr]] &#183; '''[[Sjulḥán ngarúkh|Sjulḥán&nbsp;ngarúkh]]''' &#183; [[Thesouro dos Dinim|Thesouro&nbsp;dos&nbsp;Dinim]] &#183; [[Mengám longéz|Mengám&nbsp;longéz]]
| '''[[Tenákh]]''' ([[Torá]] &#183; [[Nebiím]] &#183; [[Ketubím]])<br/>'''[[Talmúd]]''' ([[Misjná]] &#183; [[Talmúd jerusjalmí|Jerusjalmí]] &#183; [[Talmúd bablí|Bablí]] &#183; [[Toseftá]]) &#183; [[medrásj]] &#183; [[Emunót vedengót|Emunót&nbsp;vedengót]]<br>'''[[Misjné Torá]]''' &#183; [[Arbangá turím|Túr]] &#183; '''[[Sjulḥán ngarúkh|Sjulḥán&nbsp;ngarúkh]]''' &#183; [[Thesouro dos Dinim|Thesouro&nbsp;dos&nbsp;Dinim]] &#183; '''[[Mengám longéz|Mengám&nbsp;longéz]]'''
|-
|-
| valign="top" |'''[[:kategori:lærdom|LÆRDOM]]:&nbsp;'''
| valign="top" |'''[[:kategori:lærdom|LÆRDOM]]:&nbsp;'''

Versjonen frå 20. mars 2022 kl. 19:47

SKRIFTER: Tenákh (Torá · Nebiím · Ketubím)
Talmúd (Misjná · Jerusjalmí · Bablí · Toseftá) · medrásj · Emunót vedengót
Misjné Torá · Túr · Sjulḥán ngarúkh · Thesouro dos Dinim · Mengám longéz
LÆRDOM talmúd Torá (grunnskule) · meldado (studiekveld) · mekhiná (førebuingsår) · jesjibá (seminar) · sjingúr (studieøkt) · semikhá (ordinering) ·
SYMBOL tallét (bønesjal) · tefillín (bønereimer) · mezuzá · luláb · sjofár (bukkehorn) · rimmón (granateple)
ESNOGAS:   esnoga (synagoge) · Hekhál (ark) · sefer (séfer Torá, torárull) · tebá (leseplattform) · minján · sjalíaḥ ṣibbúr · ḥazzán (kantor) · rabbinar · sjaḥarít (morgongudsteneste) · musáf (tilleggsgudsteneste) · minḥá (ettermiddagsgudsteneste) · nengilá  (avsluttande ettermiddagsgudsteneste (berre på kippúr)) · ngarbít (kveldsgudsteneste)
Skandinavia: Den første esnogaen i København · Den portugisiske Nakskauer Menighed · Altona: K"K Newe Salom (1771–1882) · Hamburg: K"K Talmud Torah ( ? -1652) · K"K Bet Israel (1652–1842) · K"K Bet Israel (1855–1934) · K"K Bet Israel (1835–1940) · Øvrige Tyskland, Austerrike og Sveits: Der Türkische Tempel (Wien 1888–1938) · Balkan: Cahal Grande (București) · Cahal Chico (București) · Templul Sefard (Constanța) · Storbritannia: Creechurch Lane (1657–1701) · Bevis Marks (1701– ) · Nederlanda: K"K Talmud Torah (1639–1675) · K"K Talmud Torah (1675– ) · Nord- og Sør-Amerika:
SJABBÁT sjabbát · hadlakat nér (lystenning) · kiddúsj (signing av vinen) · birkàt hammazón (signing etter maten) · habdalá
HØGTIDER høgtider · pesaḥ (påske) · sefiràt hangómer · lag langómer · sjabungót (vekkofesten, pinse) · tisjngá beáb · seliḥót · rosj hasjaná (nyår) · kippúr (soningsdagen) · sukkót (lauvhyttefesten) · ḥanukká (lyshøgtida) · tu bisjbát · purím (“karneval”)
LIVET:   Barndom: fødsel · milá (omskjering/namngjeving av gut) · pidjón habbén · zebed habbát (namngjeving av jente)
Ungdom: bar miṣvá (konfirmasjon av gut) · bat miṣvá (konfirmasjon av jente) · bat ḥájil (konfirmasjon av jente)
Ekteskap: ḥuppá (bryllaup) · ketubbá · get (skilsmisse) · jibbúm (leviratekteskap) · ḥaliṣá (avvising av jibbúm (leviratekteskap))
Sjukdom og heiling: arvelege sjukdommar · mi sjebberákh · rogativa (forbøn) · birkàt gomél (takkseiingsbøn)
Død og sorg: levajá (gravferd) · hasjkabá (minnebøn) · Kaddísj
MAT: mat · kasjrút · sjeḥitá (schächting) · sjabbát · jom tób · pesaḥ
Bakverk: bimuelos (oljebollar) · borekas (børek) · boyos (bollos, bollar, inkl. gemberbolus) · jødekaker · maṣṣá (flatbrød, usyra brød) · pan de sabbá (sjabbátbrød) · pittá (flatkaker) · roskas (anisbollar)
Middagsretter: bacalao (torsk med tomat og løk) · kodrero al horno (omnssteikt lammebog) · dolmas (yaprikas, fylte vinblad, kålrulettar) · falafel (friterte kikerterbollar) · ḥammín (dafina) · ḥaróset (fruktsaus for pesaḥ) · huevos ḥaminados (langkokte egg) · ḥummus (kikerterstuing) · keftes de prasa (purrelappar) · mina de maṣṣá (flatbrød-pai) · pescado frito (fritert fisk) ·
MUSIKK: sefardisk
SPRÅK: hebraisk · arameisk · jødearabisk · portugisisk · kastiljansk (spansk) · ladino (omsettingsspansk) · djudeospanjol (djudezmo, jødespansk)
RETNINGAR:   samaritansk · karaittisk ·
rabbinsk: mizraḥisk · sefardisk · romaniotisk · italkisk · asjkenazisk
ortodoks · masorti (konservativ) · rekonstruksjonistisk · progressiv · fornying · humanistisk